آمارها نشان می‌دهند که آمریکایی‌ها عاشق قهوه هستند. در واقع، ۷۴ درصد از افراد شرکت‌کننده در یک نظرسنجی توسط مؤسسه «درایو ریسرچ» گزارش دادند که روزانه از این نوشیدنی گرم لذت می‌برند. دانشمندان معتقدند که مصرف قهوه می‌تواند یک عادت سالم باشد. نوشیدن مقادیر متوسط قهوه با کاهش خطر ابتلا به طیف وسیعی از بیماری‌ها، از جمله دیابت نوع ۲ و بیماری‌های قلبی عروقی، مرتبط دانسته شده است. اکنون، به نظر می‌رسد که می‌توانیم مزیت دیگری را نیز به این فهرست اضافه کنیم. مطالعه‌ای که در اول اکتبر در مجله آمریکن جورنال آو کلینیکال نوتریشن منتشر شد، نشان می‌دهد که نوشیدن قهوه با کاهش وزن مرتبط است. البته، یک شرط مهم وجود دارد: قهوه باید بدون شکر مصرف شود.

بررسی تاثیر قهوه بر کاهش وزن

در یک مطالعه، محققان به بررسی ارتباط بین مصرف قهوه و تغییرات وزن پرداختند. از آنجایی که قهوه اغلب با افزودنی‌هایی مانند شکر، شیرین‌کننده‌های مصنوعی، خامه یا خامه‌های غیر لبنی مصرف می‌شود، تاثیر این افزودنی‌ها نیز در نظر گرفته شد. هدف اصلی، بررسی رابطه بین میزان مصرف قهوه، میزان کافئین دریافتی و تغییرات وزن افراد با در نظر گرفتن افزودنی‌های قهوه بود. همچنین، محققان می‌خواستند بدانند آیا قهوه یا کافئین می‌توانند اثر افزایش وزن ناشی از مصرف شکر را خنثی کنند یا خیر. این مطالعه گسترده بر روی داده‌های جمع‌آوری شده از سه گروه بزرگ انجام شد. شرکت‌کنندگان در این مطالعه پرسشنامه‌هایی را در مورد عادات غذایی و نوشیدنی خود در سال گذشته و چهار سال آینده تکمیل کردند. این پرسشنامه‌ها اطلاعاتی در مورد میزان مصرف قهوه (کافئین‌دار و بدون کافئین) و همچنین نوع افزودنی‌های مصرفی ارائه می‌دادند. محققان با تجزیه و تحلیل داده‌ها، روابط بین مصرف قهوه و تغییرات وزن افراد در طول دوره مطالعه را بررسی کردند.

نتایج نشان داد که افزایش مصرف قهوه به میزان یک فنجان قهوه بدون شکر، با کاهش حدود ۰.۱۲ کیلوگرم وزن مرتبط است. در مقابل، افزایش مصرف شکر به میزان یک قاشق چایخوری در هر غذا یا نوشیدنی، منجر به افزایش وزن حدود ۰.۰۹ کیلوگرم شد. مصرف خامه و خامه‌های غیر لبنی تاثیر قابل توجهی بر وزن نداشت. همچنین، تغییرات در مصرف قهوه یا شکر تاثیر بیشتری بر وزن افراد دارای اضافه وزن یا چاق و افراد جوان‌تر داشت. تاثیر کافئین نیز مورد بررسی قرار گرفت و مشخص شد که افزایش مصرف کافئین به میزان ۱۰۰ میلی‌گرم (معادل یک فنجان قهوه) منجر به کاهش ۰.۰۸ کیلوگرم افزایش وزن می‌شود. بر اساس این یافته‌ها، محققان نتیجه گرفتند که مصرف قهوه می‌تواند به کاهش وزن کمک کند، اما افزودن شکر این اثر را خنثی می‌کند.

چرا نوشیدن قهوه تلخ می‌تواند به کاهش وزن کمک کند؟

قهوه، به‌ویژه نوع تلخ آن، می‌تواند به روش‌های مختلفی بر مدیریت وزن تأثیر بگذارد. دکتر کولین گولیک، فیزیولوژیست ورزشی، و میشل ساری، متخصص تغذیه، توضیح می‌دهند که ترکیبات موجود در قهوه مانند کافئین، اسیدهای کلروژنیک و پلی‌فنول‌ها با تحریک متابولیسم، سرکوب اشتها و بهبود عملکرد ورزشی، به کاهش وزن کمک می‌کنند.

اثر گرمازایی و افزایش سوخت‌وساز بدن

یکی از مکانیسم‌های مهم قهوه در کاهش وزن، توانایی آن در تحریک فرآیند گرمازایی (ترموژنز) است. کافئین موجود در قهوه با فعال کردن سیستم عصبی مرکزی، باعث افزایش تولید گرما در بدن می‌شود. این فرآیند نه‌تنها انرژی بیشتری مصرف می‌کند، بلکه متابولیسم پایه را نیز تقویت می‌نماید. مطالعات نشان داده‌اند که مصرف متعادل قهوه می‌تواند تا ۱۱ درصد میزان سوخت‌وساز بدن را افزایش دهد، که این امر در درازمدت به کاهش تدریجی وزن کمک می‌کند.

کاهش اشتها و کنترل مصرف کالری

کافئین علاوه بر تأثیر بر متابولیسم، می‌تواند به عنوان یک سرکوب‌کننده طبیعی اشتها عمل کند. این ترکیب با تأثیر بر هورمون‌های گرسنگی مانند گرلین، باعث کاهش تمایل به مصرف میان‌وعده‌های پرکالری می‌شود. بسیاری از افراد با نوشیدن یک فنجان قهوه تلخ پیش از وعده‌های غذایی، احساس سیری بیشتری تجربه می‌کنند و در نتیجه کالری کمتری دریافت می‌نمایند. البته باید توجه داشت که این اثر در بلندمدت ممکن است کاهش یابد، زیرا بدن به تدریج به کافئین عادت می‌کند.

بهبود متابولیسم و تنظیم قند خون

قهوه سرشار از ترکیبات زیست‌فعالی مانند اسیدهای کلروژنیک و پلی‌فنول‌هاست که نقش مهمی در بهبود سلامت متابولیک دارند. این ترکیبات با کاهش جذب گلوکز در روده و افزایش حساسیت به انسولین، به تنظیم بهتر سطح قند خون کمک می‌کنند. تحقیقات نشان می‌دهند که مصرف منظم قهوه (بدون شکر) می‌تواند خطر ابتلا به دیابت نوع ۲ را کاهش دهد و از ذخیره‌سازی چربی‌های اضافی جلوگیری کند. این ویژگی‌ها باعث می‌شود قهوه به عنوان یک نوشیدنی مفید در رژیم‌های کاهش وزن مورد توجه قرار گیرد.

افزایش عملکرد ورزشی و چربی‌سوزی

کافئین یکی از مؤثرترین مواد طبیعی در بهبود عملکرد ورزشی محسوب می‌شود. این ماده با تحریک سیستم عصبی، خستگی را به تأخیر انداخته و توانایی بدن برای فعالیت‌های هوازی و مقاومتی را افزایش می‌دهد. ورزشکارانی که پیش از تمرینات قهوه مصرف می‌کنند، معمولاً استقامت بیشتری داشته و چربی‌سوزی بهتری تجربه می‌نمایند. از آنجایی که ورزش منظم یکی از ارکان اصلی کاهش وزن است، مصرف قهوه می‌تواند به عنوان یک مکمل طبیعی، اثربخشی برنامه‌های ورزشی را بهبود بخشد.

کالری بسیار کم و پرهیز از افزودنی‌های پرکالری

برخلاف بسیاری از نوشیدنی‌های دیگر، قهوه سیاه به‌صورت خالص تقریباً فاقد کالری است. با این حال، بسیاری از افراد با اضافه کردن شکر، شیر، خامه یا طعم‌دهنده‌های صنعتی، کالری آن را به‌طور چشمگیری افزایش می‌دهند. به عنوان مثال، یک لاته بزرگ با شیر پرچرب و شربت کارامل ممکن است بیش از ۴۰۰ کالری داشته باشد، در حالی که یک قهوه سیاه ساده تقریباً بدون کالری است. متخصصان تغذیه مانند میشل ساری توصیه می‌کنند که برای بهره‌برداری از فواید کاهش وزن قهوه، بهتر است از مصرف افزودنی‌های شیرین خودداری شود یا از جایگزین‌های کم‌کالری مانند شیرین‌کننده‌های طبیعی یا شیرهای گیاهی بدون قند استفاده گردد.

مضرات مصرف زیاد قهوه

دکتر الکس فاکسمن، مدیر پزشکی مرکز سلامت و کاهش وزن Achieve، بیان کرد که اگرچه قهوه فواید زیادی برای سلامتی دارد، اما ممکن است اثرات نامطلوبی نیز بر برخی افراد داشته باشد. او گفت به عنوان مثال، قهوه می‌تواند در برخی افراد، به ویژه کسانی که به کافئین حساس هستند یا مقدار زیادی از آن را مصرف می‌کنند، باعث بی‌خوابی، اضطراب، عصبی بودن، تپش قلب و ناراحتی‌های گوارشی شود. فاکسمن همچنین خاطرنشان کرد که قهوه می‌تواند با داروها و مکمل‌ها، از جمله داروهای ضد انعقاد خون، ضد افسردگی‌ها، آهن و کلسیم، تداخل داشته باشد. او توصیه کرد افرادی که قصد دارند مصرف قهوه خود را افزایش دهند، باید در صورت داشتن شرایط پزشکی خاص یا مصرف داروهایی که ممکن است با قهوه تداخل داشته باشند، حتماً با پزشک خود مشورت کنند. همچنین، آن‌ها باید میزان مصرف کافئین خود را کنترل کرده و از نوشیدن قهوه در نزدیکی زمان خواب یا با معده خالی خودداری نمایند.

خلاصه‌ای از مقاله

مطالعات نشان می‌دهند که مصرف قهوه، به‌ویژه نوع تلخ و بدون شکر، می‌تواند به کاهش وزن کمک کند. تحقیقی در مجله آمریکن جورنال آو کلینیکال نوتریشن نشان داد که نوشیدن روزانه یک فنجان قهوه بدون شکر با کاهش ۰.۱۲ کیلوگرم وزن مرتبط است، در حالی که افزودن شکر اثر معکوس دارد. ترکیباتی مانند کافئین و اسیدهای کلروژنیک در قهوه با افزایش متابولیسم، سرکوب اشتها، بهبود عملکرد ورزشی و تنظیم قند خون، به مدیریت وزن کمک می‌کنند. البته برای بهره‌بردن از این مزایا، باید از افزودنی‌های پرکالری مانند شکر و خامه اجتناب کرد.

با وجود فواید قهوه، مصرف بیش از حد آن ممکن است باعث عوارضی مانند بی‌خوابی، اضطراب و ناراحتی گوارشی شود، به‌ویژه در افراد حساس به کافئین. دکتر فاکسمن هشدار می‌دهد که قهوه می‌تواند با برخی داروها (مانند ضدافسردگی‌ها و مکمل‌های آهن) تداخل داشته باشد. کارشناسان توصیه می‌کنند مصرف قهوه به ۳-۴ فنجان در روز محدود شود، از نوشیدن آن نزدیک به زمان خواب پرهیز گردد و افراد با شرایط پزشکی خاص پیش از افزایش مصرف، با پزشک مشورت کنند. در مجموع، قهوه زمانی به کاهش وزن کمک می‌کند که به‌صورت تلخ و در چارچوب یک سبک زندگی سالم مصرف شود.